บทคัดย่อ
การแก้ปัญหาโรครากปมซึ่งเกิดจากไส้เดือนฝอย Meloidogyne incognita ในพื้นที่ปลูกพริก 1,629 ไร่ ของจังหวัด.อุบลราชธานี คิดเป็นมูลค่าความเสียหาย 50-80 ล้านบาท โดยทำการศึกษาทดลองวิธีการควบคุมรากปมในระดับโรงเรือนเพื่อให้เทคโนโลยีที่มีประสิทธิภาพและเหมาะสมกับพื้นที่การระบาด ได้แก่ใช้ความร้อนฆ่าไส้เดือนฝอย
ในดินเพาะกล้า เพื่อได้กล้าพริกปราศจากจากปนเปื้อนของไส้เดือนฝอย การลดประชากรไส้เดือนฝอยในแปลงโดยปลูกปอเทืองที่อายุ 50 วัน และไถกลบก่อนปลูกพริก สามารถลดจำนวนประชากรไส้เดือนฝอยได้มากกว่า 70% โดยปอเทืองเป็นพืชที่ไม่ใช้พืชอาศัยของไส้เดือนฝอย เป็นผลให้ไส้เดือนฝอยที่อยู่ในแปลงปลูกตายเนื่องจากการขาดอาหาร
นอกจากนั้นเมล็ดปอเทืองยังราคาถูก และเป็นปุ๋ยพืชสดช่วยปรับปรุงบำรุงดินโดยไม่ทำลายสิ่งแวดล้อมและประสิทธิภาพในการลดจำนวนประชากรไส้เดือนฝอยได้ดี เทคโนโลยี ดังกล่าวนำไปใช้แก้ปัญหาการระบาดของโรครากปมพริกอย่างเป็นระบบ โดยทำการทดสอบในแปลงปลูกพริกของศูนย์วิจัยพืชไร่อุบลราชธานี และแปลงของเกษตรกรโดยวิธีเกษตรกรมีส่วนร่วมเป็นงานคู่ขนาน ให้สามารถนำมาปรับใช้ในพื้นที่ที่มีการระบาดของโรครากปมในเขตภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนล่าง มีเกษตรกรร่วมทดสอบเทคโนโลยีจำนวน 10 ราย พบว่า การนำปอเทืองมาใช้ในระบบการปลูกพริกโดยไถกลบที่อายุ50วันก่อนปลูกพริก สามารถแก้ปัญหาการระบาดของโรครากปมช่วยลดจำนวนประชากรในแปลงปลูกพริก 120 วันได้ 24.5% แต่ในแปลงที่ไม่ปลูกปอเทือง พบจำนวนตัวอ่อนของไส้เดือนฝอยเพิ่มขึ้นถึง156 % มีผลทำให้ต้นพริกตายจำนวนมาก ผลการทดสอบที่ข้อมูลได้ครบและถูกต้อง มีเพียง 3 ราย ในการใช้ปอเทืองปลูกและไถกลบก่อนการปลูกพริกเนื่องจากผลผลิตเพิ่มขึ้น เมื่อเปรียบเทียบกับการไม่ใช้ปอเทืองปลูกสลับโดยมีค่าBCR เฉลี่ย 3.08 ขณะที่ไม่ปลูกปอเทืองสลับ BCRเท่ากับ 2.3 รวมทั้งดัชนีการเกิดปมของรากพริกลดลง จากระดับการเกิดปม 4.1เป็น 2.8 เทคโนโลยีดังกล่าวได้ถ่ายทอดสู่เกษตรกรของจังหวัด ศรีสะเกษ และจังหวัดอุบลราชธานี จำนวน 169 ราย เกษตรกรเกิดความรู้ความเข้าใจสามารถนำไปใช้แก้ปัญหาและควบคุมการระบาดของไส้เดือนฝอยรากปมรากปมพริกภายในชุมชนอย่างมีประสิทธิภาพ