ปัญหาการขาดแคลนน้ำในไร่นาเป็นปัญหาสำคัญของเกษตรกรส่วนใหญ่ในภาคอีสาน การสร้างสระน้ำในไร่นาเป็นทางออกหนึ่งที่ทางราชการให้การส่งเสริม และพบว่าในหลายพื้นที่โดยเฉพาะที่มีดินทรายจัดการใช้ประโยชน์ยังไม่เต็มที่ กรมวิชาการเกษตรภายใต้การดำเนินงานของศูนย์ฝึกอบรมการพัฒนาการเกษตรนานาชาติ กรมพัฒนาที่ดิน กรมปศุสัตว์ และมหาวิทยาลัยขอนแก่น จึงได้ร่วมมือกับศูนย์วิจัยวิทยาศาสตร์การเกษตรนานาชาติประเทศญี่ปุ่น (JIRCAS) หาแนวทางเพิ่มประสิทธิภาพการใช้สระน้ำในไร่นาของเกษตรกร ทั้งนี้การแก้ไขปัญหาจำเป็นต้องพัฒนาด้วยเกษตรกรเอง การศึกษานี้เป็นการหาแนวทางร่วมกับเกษตรกรด้วยกระบวนการกลุ่มสร้างวิสัยทัศน์การใช้สระน้ำร่วมกับเกษตรกร แลกเปลี่ยนผลการศึกษาเพื่อหาทางเลือกในการวิจัย จนถึงออกแบบงานวิจัย ทุกขั้นตอนเกิดจากการมีส่วนร่วมของเกษตรกรและนักวิจัย ผลการประเมินพบว่า เกษตรกรต้องการพัฒนาทักษะเพื่อแก้ไขปัญหาและข้อจำกัดในการใช้แหล่งน้ำในไร่นาของตน และข้อคิดเห็นเหล่านี้เป็นที่ยอมรับของเกษตรกรแล้ว ซึ่งได้แก่ (1) ทักษะในการผลิตผักที่เหมาะสมกับพื้นที่ โดยเฉพาะการผลิตผักในฤดูฝนซึ่งให้รายได้สูง และการให้น้ำในการผลิตพืชผักอย่างประหยัด (2) ทักษะการบริหารทรัพยากรน้ำให้เกิดประโยชน์สูงสุด (3) ทักษะในการผลิต การจัดการ พืชอาหารสัตว์ เพื่อเสริมการเลี้ยงโคกระบือในพื้นที่ (4) ทักษะในการผลิตและจัดการไม้ผลที่ดีและเหมาะสม โดยใช้น้ำในไร่นาเสริม รวมทั้งการเขตกรรมอื่น ๆ และพบว่าวิธีการประเมินความต้องการข้อจำกัดแบบนี้ เกษตรกรมีความเข้าใจตรงกับนักวิจัย และเกิดความรู้สึกเป็นเจ้าของงานวิจัย ต้องการพัฒนาองค์ความรู้ต่อไป อย่างไรก็ตามการประเมินโดยวิธีนี้นักวิจัยต้องยอมรับมุมมองของเกษตรกรที่มีอย่างกว้างขวางหรือออกนอกกรอบความสนใจหรือพันธะกิจของนักวิจัยได้